Rosyjscy wojskowi bez Putina rozmawiali o broni jądrowej. Wydarzenia z 2 listopada

PODSUMOWANIE:

Władze Kremla powiedziały, że Rosja ponownie dołączy do porozumienia ONZ w sprawie eksportu zboża z Ukrainy po tym, jak Ukraina zaatakowała bazę w Sewastopolu.

W poniedziałek, mimo ostrzeżeń Moskwy, że transportowanie takiej ilości zboża bez pomocy Rosji będzie niebezpieczne, udało się je wywieźć z terenu Ukrainy.

Zwrot Rosji w sprawie korytarza zbożowego nastąpił wtedy, gdy Waszyngton oskarżył władze Korei Północnej o dostarczenie wojskom rosyjskim „znaczącej liczby” pocisków artyleryjskich do wykorzystania w inwazji na Ukrainę.

Potwierdzając tureckie doniesienia, że Moskwa zniesie zawieszenie zaangażowania w transakcję zbożową, rosyjskie ministerstwo obrony powiedziało, iż otrzymało pisemne gwarancje od Kijowa, w których władze ukraińskie mówią, że nie będą wykorzystywać korytarza zbożowego Morza Czarnego do operacji wojskowych przeciwko Rosji.

„Federacja Rosyjska uważa otrzymane gwarancje za wystarczające i wznawia realizację porozumienia” — przeczytać można w oświadczeniu rosyjskiego ministerstwa obrony.

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan powiedział, że rosyjski minister obrony Siergiej Szojgu oświadczył swojemu tureckiemu odpowiednikowi, iż umowa zbożowa, wynegocjowana przez Turcję i ONZ, będzie nadal działać od południa w środę.

Rosja wielokrotnie oskarżała Ukrainę o wykorzystywanie korytarza zbożowego do przygotowywania ataków na Federację, w tym bombardowania mostu Kerczeńskiego w zeszłym miesiącu, dokąd rzekomo wysłano materiały wybuchowe użyte w ataku z Odessy.

W obwodzie kijowskim rozpoczęły się awaryjne wyłączenia prądu ze względu na wysoki wzrost konsumpcji energii – poinformowały władze obwodu kijowskiego.

Jak podkreślono w komunikacie, dzięki awaryjnym wyłączeniem możliwe jest uniknięcie masowych awarii urządzeń.

W wojnie z Rosją zginął Marian Matusz, obywatel Ukrainy polskiego pochodzenia, zamieszkały dotychczas w Mościskach w obwodzie lwowskim na zachodzie kraju. W środę do miasta przywieziono jego ciało – przekazała tamtejsza rada miejska. Córka Matusza chodzi do polskiej szkoły w Mościskach – poinformowała dyrektorka placówki.

Rada miejska podkreśliła, że Matusz oddał swoje życie podczas misji bojowej. „Ostatnia droga do domu bohatera Mariana Matusza. Na wieczny odpoczynek wrócił na ojczystą ziemię nasz obrońca” — napisała na Facebooku rada miejska Mościsk.

W ostatniej drodze poległemu towarzyszyli bliscy i wolontariusze. Na kondukt pogrzebowy ze łzami w oczach czekali mieszkańcy Mościsk. Wcześniej władze zaapelowały do nich o utworzenie „korytarza wdzięczności” i godne powitanie poległego. Pogrzeb mężczyzny odbędzie się w czwartek.

Teresa Teterycz, dyrektorka Polskiej Szkoły w Mościskach, powiedziała, że córka 30-letniego Polaka chodzi do pierwszej klasy w tej placówce. „Wiedzieliśmy, że gdzieś zaginął, niedawno, dzisiaj go przywieźli. Więcej informacji będziemy mieć jutro po pogrzebie. Uczniowie starszych klas pójdą na pogrzeb, już kupiliśmy kwiaty…” – przekazała dyrektorka.

Amerykańskie władze dysponują informacjami wywiadowczymi, z których wynika, że przedstawiciele rosyjskiego kierownictwa wojskowego dyskutowali o możliwościach użycia broni jądrowej w Ukrainie – powiadomił dziennik „New York Times”, powołując się na waszyngtońskich urzędników. W tych rozmowach miał nie uczestniczyć Władimir Putin.

Według amerykańskiej gazety dyskusje, o których mowa, zaniepokoiły administrację amerykańskiego prezydenta, ponieważ „pokazują, jak bardzo Moskwa jest sfrustrowana swoimi porażkami na froncie”.

Według źródeł „NYT” rozmowy dotyczyły tego, gdzie i jak Moskwa mogłaby użyć taktycznej broni jądrowej na Ukrainie. Putin nie brał udziału w tych konsultacjach – podano.

„Jednak fakt, że wysocy przedstawiciele władz wojskowych w ogóle prowadzili takie rozmowy, zaniepokoił administrację Bidena, ponieważ pokazał, jak bardzo rosyjscy generałowie są sfrustrowani porażkami na froncie. To sugeruje, że zawoalowane groźby Putina o użyciu broni jądrowej to może być coś więcej, niż tylko słowa” – napisał „NYT”.

Wielka Brytania nałożyła w środę sankcje na czterech rosyjskich oligarchów z sektora stalowego i petrochemicznego, którzy, jak wskazano, ułatwiają prezydentowi Rosji Władimirowi Putinowi prowadzenie wojny na Ukrainie.

Objęci sankcjami oligarchowie to Aleksandr Abramow i Aleksandr Frołow, którzy działają w sektorze wydobywczym, transportowym i budowlanym, a w przeszłości mieli znaczne udziały w firmie Evraz, będącej czołowym rosyjskim producentem stali, oraz Ajrat Szajmijew, prezes dużej firmy transportowo-budowlanej Tatawtodor, która buduje autostrady, i Albert Szygabutdinow, dyrektor generalny konglomeratu naftowo-petrochemicznego TAIF Group.

Szacowane majątki tych oligarchów to odpowiednio 4,1 mld, 1,7 mld, 902 mln i 977 mln funtów. Abramow i Frołow mają w Wielkiej Brytanii nieruchomości o łącznej wartości ok. 100 mln funtów.

Inicjatywa zbożowa umożliwiająca eksport ukraińskich produktów rolnych zostanie wznowiona w środę w południe — powiedział prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan, powołując się na rosyjskiego ministra obrony Siergieja Szojgu, który miał go zapewnić o powrocie Rosji do porozumienia w tej sprawie.

W sobotę Rosja zawiesiła swój udział w umowie zawartej latem br. w sprawie bezpiecznego eksportu zboża ukraińskiego przez Morze Czarne. Eksport ten został zablokowany w lutym na skutek napaści rosyjskiej na Ukrainę. Ustalenia, nazywane inicjatywą zbożową, umożliwiły wznowienie tego eksportu.

Od początku pełnoskalowej wojny na Ukrainie zginęło co najmniej 43 dziennikarzy, w tym pełniących obowiązki służbowe i walczących na froncie. Pracownicy mediów ginęli także jako cywilne ofiary rosyjskich ostrzałów i innych działań zbrojnych — pisze w oświadczeniu Ukraińskie Narodowe Stowarzyszenie Dziennikarzy (NSŻU).

Jak zaznaczono, 2 listopada obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Zakończenia Bezkarności Popełniania Zbrodni wobec Dziennikarzy.

NSŻU zaapelowało do wspólnoty międzynarodowej o dołożenie wszelkich starań, by ukarać Rosję za zbrodnie przeciwko dziennikarzom.

„Międzynarodowa Federacja Dziennikarzy, do której należy NSŻU, w tym dniu wzywa rządy na całym świecie, dziennikarzy i grupy medialne o poparcie dla uchwalenia nowej Międzynarodowej Konwencji o Bezpieczeństwie i Niezależności Dziennikarzy” – podano.

Dziewięć osób cywilnych zginęło, a 19 zostało rannych we wtorek w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainie – powiadomił w środę wiceszef biura (kancelarii) prezydenta Ukrainy, Kyryło Tymoszenko.

W podsumowaniu opublikowanym na Telegramie Tymoszenko poinformował, że dziewięć osób zginęło w obwodzie donieckim. W tym regionie rannych zostało siedem osób. Oprócz tego jedna osoba została ranna w obwodzie zaporoskim, jedna – w sumskim, a siedem (w tym dwoje dzieci) – w charkowskim.

Odpowiadający bezpośrednio przed Putinem liderzy tzw. grupy Wagnera mają na Kremlu taki sam wpływ, jak ministrowie spraw zagranicznych i obrony — powiedział jeden z czołowych krytyków Putina Michaił Chodorkowski, przemawiając przed komisją ds. zagranicznych brytyjskiego parlamentu.

Zdaniem Chodorkowskiego założyciel najemniczej grupy Wagnera Jewgienij Prigożyn ma do Putina taki sam dostęp, jak członkowie rosyjskiego rządu. Opozycjonista dodał, że to Prigożyn odpowiadał m.in. za mianowanie Siergieja Surowikina głównodowodzącym sił rosyjskich na Ukrainie.

Opozycjonista, cytowany przez dziennik „Guardian”, zauważył, że grupa Wagnera cieszy się w Rosji rosnącą popularnością, wynikającą ze zdolności do przekonania społeczeństwa, że jej członkowie są alternatywą dla potencjalnej szerszej mobilizacji. Dodał, że licząca ok. 7 tys. najemników grupa nie przyjmie odpowiedzialności za ewentualną porażkę Rosji na Ukrainie; w jego ocenie odpowiedzialność ta spadnie przede wszystkim na ministra obrony Sergieja Szojgu, który nalegał na inwazję i przekonywał o szybkim upadku władz w Kijowie.

Najemnicy z rosyjskiej grupy Wagnera dokonują na Ukrainie minimalnych postępów, posuwając się naprzód o 100-200 metrów dziennie, czyli znacznie mniej, niż zakłada rosyjska doktryna, i mniej niż obecne postępy sił ukraińskich — przekazało w środę brytyjskie ministerstwo obrony.

„Właściciel rosyjskiej prywatnej firmy wojskowej, grupy Wagnera, Jewgienij Prigożyn, oświadczył 23 października, że siły (grupy) Wagnera dokonywały postępów o 100-200 m dziennie, co — jak twierdził — jest „normą we współczesnych działaniach wojennych”. (Tymczasem) według ich doktryny wojskowej siły rosyjskie planują w większości warunków posuwać się o 30 km lub więcej dziennie. W lutym siły rosyjskie planowały w ciągu miesiąca przejść 1000 km przez Ukrainę. We wrześniu siły ukraińskie osiągnęły postępy na poziomie ponad 20 km dziennie” — napisano w codziennej aktualizacji wywiadowczej.

Dwanaście z 13 używanych przez Rosję dronów Shahed-136 produkcji irańskiej zostało zestrzelonych w nocy z wtorku na środę przez obronę powietrzną we wschodnich i centralnych obwodach Ukrainy – powiadomiło Dowództwo Sił Powietrznych.

Sześć bezzałogowców zostało zniszczonych w strefie odpowiedzialności Dowództwa Sił Powietrznych Wschód, kolejne sześć – w strefie podlegającej Dowództwu Centrum.

Rosja używa zakupionych w Iranie dronów Shahed-136 (z rosyjskim oznaczeniem Gerań-2) m.in. do ataków na krytyczną infrastrukturę cywilną Ukrainy. Od połowy września siły ukraińskie zestrzeliły ponad 300 takich maszyn.

Amerykański think tank informuje, że w Rosji rozpoczął się planowy jesienny pobór do wojska, w ramach którego – według zapowiedzi ministra obrony Siergieja Szojgu – planowane jest powołanie ok. 120 tys. poborowych. Pobór ten został opóźniony o miesiąc z powodu ogłoszenia w Rosji „częściowej mobilizacji”, według władz mającej objąć 300 tys. osób. Według zapewnień władz wojskowych poborowi odbywający służbę obowiązkową nie będą wysyłani na front.

Szojgu oświadczył, że „częściowa mobilizacja” w Rosji zakończyła się, liczne doniesienia z Rosji wskazują jednak, że mimo to działania mobilizacyjne są kontynuowane, a np. władze Centralnego Okręgu Wojskowego poinformowały dziennikarzy, że zaciąg będzie trwał, dopóki nie zostanie opublikowany dekret o zakończeniu mobilizacji. Rzecznik Kremla, zapytany o ten dokument, mówił w poniedziałek, że należy „kierować się słowami ministra obrony” o zakończeniu mobilizacji.

Ukraińscy żołnierze zestrzelili rosyjski helikopter, dwa drony Orlan-10, sześć dronów bojowych Shahed-136 i dwa drony typu Kub w ciągu ostatnich 24 godzin.

Iran planuje wysłać do Rosji więcej dronów bojowych, a także dostarczyć jej pociski balistyczne do wykorzystania na Ukrainie, co wzmocni uzależnienie Moskwy od irańskiego uzbrojenia. O planowanych nowych dostawach broni informował we wtorek ukraiński wywiad wojskowy. Według źródeł stacji CNN planowane jest również przekazanie Moskwie irańskich rakiet balistycznych.

„Byłby to pierwszy przypadek dostarczenia Rosji zaawansowanych precyzyjnych pocisków kierowanych. Rosja prawdopodobnie negocjowała dodatkowe dostawy broni w związku z wyczerpywaniem się jej zapasu rakiet i dronów w trakcie wojny przeciwko Ukrainie, a zwłaszcza kampanii ataków na ukraińską infrastrukturę krytyczną” – podaje ośrodek analityczny. Ocenia, że Rosja będzie najprawdopodobniej kontynuować te ataki, by zrównoważyć swoje niepowodzenia na froncie. „Zależność od irańskich systemów uzbrojenia będzie zatem najpewniej rosnąć” – pisze ISW.

W emocjonalnym apelu podczas największej w Europie konferencji technicznej Lisbon’s Web Summit Pierwsza Dama Ukrainy Ołena Zełenska wezwała we wtorek specjalistów technicznych z całego świata do tworzenia innowacji, które powstrzymają Rosję i pomogą ratować ludzi w jej kraju.

„Dystopie, które czytamy jako powieści science fiction…są znacznie bardziej realne, niż myślimy” – powiedziała Zełenska podczas inauguracji Web Summit w Lizbonie, pokazując nagranie wideo, przedstawiające następstwa ataków dronów w Kijowie. „Rosja stawia technologię w służbie terroru” — mówiła.

Stwierdziła, że technologia jest obecnie „polem bitwy” w rosyjskiej inwazji na Ukrainę, a nowoczesny sprzęt, taki jak drony, jest używany do „zabijania ludzi”, a nie do ich ratowania.

ONZ potwierdziła, że „inicjatywa zbożowa” zostanie przedłużona 3 listopada — poinformował w nocy z wtorku na środę na Twitterze minister infrastruktury Ukrainy Ołeksandr Kubrakow.

„Oczekuje się, że 8 statków z produktami rolnymi przepłynie przez korytarz zbożowy w czwartek 3 listopada. Otrzymaliśmy potwierdzenie z ONZ” — napisał Kubrakow.

Minister dodał, że inspekcje statków odbędą się w Bosforze w środę.

W obwodzie kijowskim na Ukrainie znajduje się 425 specjalnych schronów na wypadek ataku nuklearnego Rosji, w ciągu najbliższych dwóch tygodni chcemy je wyposażyć w przenośne radioodbiorniki z bateriami — powiedział we wtorek szef władz obwodowych Ołeksij Kułeba w rozmowie z portalem Hromadske.

„Ostatnie osiem miesięcy nauczyło nas, że wszystko może się zdarzyć. Dlatego jako urzędnik przygotowuję się na najgorszy scenariusz, ale mam nadzieję, że wszystko będzie dobrze” — powiedział Kułeba.

Zaznaczył, że kwestia schronów nie była na Ukrainie poruszana od 30 lat, ale w ciągu ostatnich pięciu miesięcy „wszystko zmieniło się”. W związku z tym apeluje do ludzi, aby nie podchodzili do tego tylko formalnie.